Paragrafen

In het Besluit Begroting & Verantwoording is opgenomen dat de paragraaf financiering van de begroting en jaarstukken naast de beleidsvoornemens en het gerealiseerde beleid ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille ook inzicht moet geven in:

• de rentelasten uit externe financiering
• het renteresultaat
• de wijze van rentetoerekening

Bij de primitieve begroting 2023 werd een negatief renteresultaat verwacht van € 348.000 Bij de jaarrekening is een positief renteresultaat gerealiseerd van € 16.000.

Belangrijkste redenen zijn:

• Het voordeel komt o.a. doordat er geen rente meer wordt toegerekend aan de voorziening verlieslatende grondexploitaties. Het is een keuze van de gemeente om deze voorziening te waarderen tegen nominale waarde of tegen contante waarde. De omvang van de voorziening tegen nominale waarde is gelijk aan het verlies van de grondexploitatie op eindwaarde. Het rentepercentage dat moet worden gehanteerd in de berekening van de contante waarde van een verliesvoorziening is voor alle gemeenten gelijkgesteld aan het maximale meerjarig streefpercentage van de Europese Centrale Bank voor de inflatie binnen de Eurozone. De gemeente Deurne berekent haar verliesvoorziening op basis van eindwaarde van de verlieslijdende grondexploitaties. Daarom is sprake van een verliesvoorziening op nominale waarde en mag er geen rente meer worden berekend over de voorziening. Daarnaast is een rentevoordeel ontstaan omdat grondverkopen niet in 2022 maar pas in 2023 hebben plaatsgevonden. Door deze vertraging in de grondverkopen is de boekwaarde van de Grexen per 1 januari 2023 (peildatum van de renteberekening) groter dan begroot met als gevolg een hoger dan begrote rentebaat.

• Bij de jaarrekening 2022 zijn niet afgeronde investeringen doorgeschoven naar komende jaren. Verder zijn in 2023 een aantal investeringen nog niet afgerond. Daarnaast was het renteomslagpercentage welke over de investeringen wordt berekend bij de primitieve begroting 2023 nog berekend op 2%, terwijl deze bij de jaarrekening 2023 is bijgesteld naar 0,7%. Voor het onderdeel Treasury, waar deze rente wordt verrekend, is dit een nadeel van € 1.148.000. Per saldo zijn de rentelasten van de investeringen budgetneutraal verwerkt.
• Door renteverhogingen van Europese Centrale Bank wordt er sinds medio vorig jaar weer een variabele rente vergoed over de rekening-courant van de schatkistbankierrekening. In 2023 is er meer rente ontvangen dan geraamd. Voordeel van € 553.000

 
Bij de begroting 2023 is gerekend met een rentepercentage van 2,0%. Bij de jaarrekening 2023 was het werkelijk berekende renteomslag 0,68%. Omdat dit percentage meer dan 25% afwijkt ten opzichte van het percentage van 2,00% bij de primitieve begroting 2023, is deze bijgesteld naar 0,7% in de jaarrekening 2023.

Rentepercentages Grondexploitaties:

• Doorberekend rentepercentage aan de grondexploitaties:
  De rente wordt op basis van de formule uit de notitie Grondexploitaties doorbelast aan de grondexploitaties: Gemiddeld gewogen rente % X (vreemd vermogen/totale vermogen). Bij de begroting 2023 was dit percentage 2,9%.
  Voor 2023 bij de jaarrekening is dit: 4,30% x (88.711.000/134.522.000) = 2,84%.
  De financiële voorschriften (BBV) schrijven voor dat het werkelijke percentage gehanteerd moet worden, dus 2,8%.

De Gemeente Deurne heeft geen lopende projectfinancieringen.

Financieringen voor een periode van één jaar en langer worden enkel aangetrokken voor de uitoefening van de publieke taak.
De huidige leningenportefeuille bestaat vooral uit contracten waarbij vervroegde aflossing is uitgesloten, dan wel dat sprake is van een forse boeteclausule.

Rentederivaat
In juni 2007 is een renteswap afgesloten voor de periode vanaf 1 juli 2012. Belangrijkste kenmerken van dit rentederivaat:

• Naam financiële onderneming: RabobankPeelland Zuid
• Rating financiële onderneming: Rating A+ (Standard & Poor’s)
• Type derivaat: Payer Renteswap
• Financieringsbehoefte per 1 juli 2012: € 27.000.000
• Financieringsbehoefte per 31 december 2021 € 17.280.000
• Financieringsbehoefte per 31 december 2022 € 16.200.000
• Financieringsbehoefte per 31 december 2023 € 15.120.000
• Is er sprake van een niet-effectieve positie? Nee
• Hoofdsom € 27.000.000
• Een 25-jarige en lineaire dalende geldlening
• Hoofdsom per 1 juli 2037 is € 0
• Vast rentepercentage per jaar is 4,975%
• Ontvangen rentevergoeding op basis van 3-maands Euribor

Een renteswap wordt gebruikt om renterisico's te beheersen of af te dekken of om een gewenste rentepositie in te nemen. De gemeente Deurne is destijds deze renteswap aangegaan om zich te beschermen tegen potentiële renterisico's. Bij de overeengekomen swap wordt een vaste rente betaald en een variabele rente (3-maands Euribor) ontvangen.
De rentelasten van 4,975% zijn vanaf de begroting 2012 structureel begroot, op basis van een lineaire, dalende geldlening van € 27.000.000 in 25 jaar.
De renteswap toont het volgende verloop van de negatieve marktwaarde:

• ultimo 2021 is de marktwaarde -€ 6.900.000;
• ultimo 2022 is de marktwaarde -€ 2.200.000;
• ultimo 2023 is de marktwaarde -€ 2.500.000;

De bank heeft in haar juridische voorwaarden staan dat zij bijstorting van liquiditeiten kan eisen als bepaalde limieten (lees negatieve marktwaarden) worden overschreden. Voor de gemeente Deurne heeft de bank aangegeven en schriftelijk bevestigd dat zij hierop geen beroep doet. Dit heeft 2 redenen:

• Door haar kredietwaardigheid als overheid, wordt de gemeente Deurne beschouwd als een triple-A-klant.
• Op het gebied van derivatenproducten, wordt de gemeente Deurne als een non-professional beschouwd.

Per 1 juli 2015 is een geldlening afgesloten van € 23.760.000 bij de BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) voor 22 jaar. Deze geldlening is gekoppeld aan de hierboven genoemde renteswap.

Hofke van Marijke
Naar aanleiding van een noodkreet van het stichtingsbestuur van het Hofke van Marijke heeft de gemeenteraad in haar vergadering van 6 mei 2014 besloten een lening te verstrekken van € 29.000 welke in 2024 dient te zijn afgelost.

Zonnepanelen deelnemers de Groene Zone
De gemeenteraad heeft op 18 april 2017 ingestemd om deel te nemen aan het Zonnepanelenproject regio Zuidoost-Brabant (“Groene zone”). Besloten is om binnen de kaders van het projectplan, langlopende geldleningen aan individuele inwoners te verstrekken voor een totaalbedrag van maximaal € 2.253.000. In 2023 is voor € 135.000 aan leningen verstrekt.

Cultuurcentrum
Vanwege een aantal financiële tegenvallers van het Cultuurcentrum heeft de gemeenteraad op   5 november 2019 ingestemd om een lening te verstrekken van € 110.000 welke door het Cultuurcentrum binnen 15 jaar wordt afgelost.

Hypotheekverstrekkingen eigen personeel (bouwkredietregeling)
Sinds 2009 is het niet meer toegestaan voor de overheid om nieuwe hypotheken te verstrekken aan eigen personeel. Bestaande leningen worden nog gerespecteerd. Momenteel wordt een sterfhuisconstructie gehanteerd met betrekking tot de verstrekte hypotheken. In 2023 is er     € 16.000 afgelost.
Het debiteurenrisico op de hypotheekportefeuille wordt door de gemeente zelf gedragen. Voor de waardering van de dubieuze debiteuren worden deze vorderingen bepaald op € 0. Dit heeft te maken met het goede betalingsgedrag van de hypotheeknemers.
Met ingang van 2016 is het risico bepalen van de hypothekenportefeuille een onderdeel van de interne controle. Hier wordt onder andere gecontroleerd of de WOZ-waarden niet de bedragen van de verstrekte hypothecaire geldleningen overschrijden. Hier is tot op heden geen sprake van. Geconcludeerd wordt dat het risico beperkt is.