Inleiding
Tot 2022 gaf de accountant naast de getrouwheid een oordeel over de rechtmatigheid van de gemeente. Met ingang van 2023 geeft het college van burgemeester en wethouders een rechtmatigheidsverantwoording af. De gemeenteraad heeft hiervoor regels vastgelegd in de financiële verordening.
Verantwoordelijkheid college van burgemeester en wethouders
De baten en lasten alsmede de balansmutaties moeten getrouw in de jaarrekening worden opgenomen. Uit het getrouw opnemen van de baten en lasten alsmede de balansmutaties, blijken een drietal rechtmatigheidscriteria niet expliciet[1]. Dit betreffen het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium. In deze rechtmatigheidsverantwoording licht het college van burgemeester en wethouders toe in hoeverre deze criteria zijn nageleefd.
Dit houdt in dat de verantwoorde baten, lasten en balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders en met bepalingen in relevante wet- en regelgeving. De raadskaders zijn de begroting en gemeentelijke verordeningen.
Bij de waarderingsgrondslagen in de jaarrekening is het door de raad vastgestelde normenkader van relevante wet- en regelgeving verder toegelicht.
Deze verantwoording kent een grensbedrag. Deze grens is door de raad bepaald en bedraagt 1% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan de reserves. De grens is daarmee vastgesteld op € 1.082.000. De grondslag voor deze verantwoording is de Kadernota Rechtmatigheid 2023 van de Commissie BBV van november 2023. Daarnaast geldt de Financiële Verordening en de aanvullende beleidsregel begrotingsrechtmatigheid 2023.
Bevindingen
Het college is van mening dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens.
In de paragraaf bedrijfsvoering is op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de gemeenteraad aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid. In deze paragraaf heeft het college van burgemeester en wethouders ook beschreven welke actie hij onderneemt om vermelde afwijkingen in de toekomst te voorkomen.
Toelichting rechtmatigheidsverantwoording
Inleiding
In de jaarrekening is de rechtmatigheidsverantwoording opgenomen met betrekking tot de begrotingsonrechtmatigheden. In de financiële verordening heeft de gemeenteraad met het college van burgemeester en wethouders afgesproken dat begrotingsonrechtmatigheden vanaf € 100.000 (rapportagegrens) in de paragraaf bedrijfsvoering worden toegelicht. Naast deze toelichting gaan wij hieronder in op de bevindingen van het voorwaardencriterium en het misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium.
De grondslag voor de verantwoording is de Kadernota Rechtmatigheid 2023 van de Commissie BBV van november 2023. Daarnaast geldt de Financiele Verordening en de aanvullende beleidsregel begrotingsrechtmatigheid 2023. Daarnaast geldt het door de gemeenteraad vastgesteld normenkader als toetsingskader voor de rechtmatigheidsverantwoording.
De geconstateerde afwijkingen betreffen: bedragen x € 1.000
Begrotingscriterium | |
1A. Overschrijding lasten programma’s | € 2.897 |
---|---|
1B. Overschrijding investeringsbudgetten | € 168 |
2. Ongeautoriseerde reservemutaties | € 0 |
3. Overschrijding van baten en/of onderschrijding van lasten en baten. | € 6.990 |
Subtotaal | € 10.055 |
4. Totaal van de begrotingsonrechtmatigheden dat past binnen vastgestelde beleid en daarmee als rechtmatig is geduid op basis van financiële verordening en aanvullende beleidsregel begrotingsrechtmatigheid. | € 9.887 |
5. Resterend saldo aan begrotingsonrechtmatigheden | € 168 |
Voorwaarden criterium | |
Geen bevindingen | € 0 |
Misbruik & oneigenlijk gebruik criterium | |
Geen bevindingen | € 0 |
Totaal begrotings-, voorwaarden en M&O-criterium | € 168 |
Tolerantiegrens | € 1.082 |
Begrotingscriterium
Het begrotingscriterium heeft betrekking op de grenzen van de baten en lasten in de door de raad geautoriseerde begroting. Het gaat hierbij om de exploitatie, investeringskredieten en de hiermee samenhangende programma’s, waarbinnen de financiële beheershandelingen tot stand komen.
Onderstaand op de afwijkingen vanaf € 100.000. Hierbij is onderscheid gemaakt in fouten en onduidelijkheden. Ook is aangegeven wat het college doet om de fouten en onduidelijkheden in de toekomst te voorkomen.
De geconstateerde afwijkingen betreffen: bedragen x € 1.000
Thema Gewond wonen en leven | Verschil* | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Baten | Ja, onderschrijding van baten is acceptabel op basis van de beleidsregel. | |||
72 | Riolering | -€ 349 | ||
---|---|---|---|---|
81 | Ruimtelijke ordening | € 193 | ||
Diverse taakvelden < 100 | -€ 73 | |||
Totale Baten | -€ 228 | |||
Thema Betaalbaar en divers wonen | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Lasten | Ja, onderschrijding van lasten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
82 | Grondexploitatie (niet-bedrijventerrein) | € 678 | ||
Diverse taakvelden < 100 | -€ 5 | |||
Totale Lasten | € 673 | |||
Baten | Ja, onderschrijding van baten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
82 | Grondexploitatie (niet-bedrijventerrein) | -€ 1.167 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 53 | |||
Totale Baten | -€ 1.114 | |||
Thema Een zorgzame en veilige gemeente | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Lasten | Betreft uitgaven voor energietoeslag en de specifieke uitgaven van energiearmoede. De lasten zijn besteed aan het doel waarvoor het rijk deze middelen beschikbaar heeft gesteld. Verder zijn er posten begroot voor jeugdhulp die bij het ene taakveld hoger zijn begroot en bij het andere taakveld juist lager, deze verschillen heffen zichzelf op. Omdat er baten tegenover staan, is de post rechtmatig. | |||
6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | € 703 | ||
6.2 | Wijkteams | € 437 | ||
6.3 | Inkomensregelingen | -€ 2.366 | ||
6.72A | Jeugdhulp begeleiding | € 208 | ||
6.72B | Jeugdhulp behandeling | -€ 263 | ||
6.73C | Jeugdhulp met verblijf overig | -€ 311 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 149 | |||
Totale Lasten | -€ 1.443 | |||
Baten | Ja, overschrijding van baten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
6.1 | Samenkracht en burgerparticipatie | € 393 | ||
6.3 | Inkomensregelingen | € 2.394 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 102 | |||
Totale Baten | € 2.888 | |||
Thema Goede voorzieningen | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Lasten | Tegenover de lasten overschrijdingen staan baten. Bij 1.1 baten; bij 5.2 in de vorm van een voorziening. Hierdoor rechtmatig. | |||
11 | Crisisbeheersing en brandweer | -€ 125 | ||
51 | Sportbeleid en activering | € 106 | ||
52 | Sportaccommodaties | -€ 116 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 18 | |||
Totale Lasten | -€ 119 | |||
Baten | Ja, overschrijding van baten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
11 | Crisisbeheersing en brandweer | € 286 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 158 | |||
Totale Baten | € 445 | |||
Thema Een gezonde lokale economie | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Lasten | Ja, overschrijding binnen nog niet-afgesloten grondexploitaties is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
32 | Fysieke bedrijfsinfrastructuur | -€ 331 | ||
Diverse taakvelden < 100 | € 121 | |||
Totale Lasten | -€ 211 | |||
Baten | Ja, onderschrijding van baten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
32 | Fysieke bedrijfsinfrastructuur | -€ 51 | ||
34 | Economisch promotie | -€ 51 | ||
Totale Baten | -€ 102 | |||
Thema Algemene inkomsten en uitgaven | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Lasten | De berekening van de omslagrente wordt nadat het boekjaar wordt afgesloten berekend. Bij de begroting is uitgegaan van een omslagrente percentage 2%, dat blijkt 0,7% te zijn. Dit leidt tot rentevoordelen ten opzichte van de begroting van € 1.150.000. Voor het onderdeel Treasury, waar deze rente wordt verrekend, is dit een nadeel van € 1.150.000. Omdat er door de diverse thema’s baten tegenover staan, is dit aangeduid als rechtmatig. | |||
03 | Beheer overige gebouwen en gronden | € 162 | ||
04 | Overhead | -€ 627 | ||
05 | Treasury | -€ 1.184 | ||
07 | Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds | € 284 | ||
08 | Overige baten en lasten | € 247 | ||
Diverse taakvelden < 100 | -€ 6 | |||
Totale Lasten | -€ 1.124 | |||
Baten | Ja, onderschrijding van baten is rechtmatig op basis van de beleidsregel. | |||
03 | Beheer overige gebouwen en gronden | € 136 | ||
04 | Overhead | € 244 | ||
062 | OZB niet-woningen | € 137 | ||
07 | Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds | -€ 1.968 | ||
Diverse taakvelden < 100 | -€ 89 | |||
Totale Baten | -€ 1.540 | |||
Investeringsbudgetten | Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Kruisstr/voorm huishoudschool wegen | -€ 168 | Nee, overschrijding van het budget, niet rechtmatig. | Abusievelijk niet opgenomen. | |
*Een overschrijding van lasten wordt gepresenteerd als een “min”-bedrag; onderschrijding van lasten als een “plus”-bedrag. Bij de baten wordt een overschrijding of onderschrijding gepresenteerd als respectievelijk een “plus”- of “min”-bedrag |
Nadere informatie hierbij maakt onderdeel uit van de toelichting op de baten en lasten in de jaarrekening bij de desbetreffende thema’s.
Voorwaardencriterium
Het voorwaardencriterium heeft betrekking op de eisen die worden gesteld bij de uitvoering van de financiële beheershandelingen. Deze eisen zijn afkomstig uit diverse wet- en regelgeving en hebben betrekking op aspecten als doelgroep, termijn, grondslag, administratieve bepalingen, normbedragen, bevoegdheden, bewijsstukken, recht, hoogte en duur. Hiervoor zijn o.a. controles uitgevoerd op het gebied van Europees aanbesteden, leges burgerzaken en omgevingsvergunningen, personeelsadministratie, financiële administratie, verstrekte subsidies en toegekend leerlingenvervoer.
Er zijn geen bevindingen: bedragen x € 1.000
Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Geen bevindingen |
Misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium
Het misbruik en oneigenlijk gebruik heeft betrekking heeft op het voorkomen, detecteren en corrigeren van misbruik en oneigenlijk gebruik van overheidsgelden en gemeentelijke eigendommen bij financiële beheershandelingen. Binnen de onder het voorwaardencriterium genoemde controles is M&O meegenomen.
Er zijn geen bevindingen: bedragen x € 1.000
Verschil | Rechtmatig ja/nee | Maatregel indien nee | |
Geen bevindingen |
[1] Deze criteria zijn essentieel voor het beoordelen van de rechtmatigheid van de financiële handelingen van de gemeente, maar worden dus niet altijd direct duidelijk in de standaard financiële documenten zoals de jaarrekening. Daarom licht het college van burgemeester en wethouders in een specifieke rechtmatigheidsverantwoording toe in hoeverre aan deze criteria is voldaan. Dit is een aanvulling op de jaarrekening, bedoeld om transparantie en verantwoording af te leggen over de rechtmatigheid van het financiële beheer.